درخواست وزیر بهداشت از رییس مجلس درباره نقدینگی بیمارستان‌ها و قیمت‌گذاری خدمات پزشکی

دکتر سید حسن هاشمی در نخستین جشنواره ملی تجارب موفق بیمارستانی در مدیریت منابع و مصارف که امروز (۱۰ شهریورماه) با حضور علی لاریجانی - رئیس مجلس شورای اسلامی- برگزار شد، گفت: روسای بیمارستان‌ها طی ۵ سال گذشته زحمات زیادی را متحمل شدند. مهمترین اتفاقی که در قالب طرح تحول افتاد، کاهش هزینه‌های مردم در بخش بستری بود؛ به طوری که این سهم از رقم بالای ۶۰ درصد به کمتر از ۴۰ درصد و در سال ۹۵ به ۳۵ درصد کاهش یافت این درحالیست که طبق برنامه ششم توسعه، این رقم باید به ۲۵ درصد برسد بنابراین اقدام انجام شده در این زمینه کار بزرگی بود.

نوسازی و بازسازی 2میلیون و 700هزار مترمربع از فضاهای بیمارستانی

وی با اشاره به نوسازی و بازسازی ۲میلیون و ۷۰۰هزار مترمربع از فضاهای بیمارستانی و مراکز درمانی، اظهارکرد: در قالب طرح تحول سلامت ۲۵ هزار تخت بیمارستانی اضافه و ۵۰ هزار تخت بیمارستانی تعویض شد. ۵۷ هزار قلم تجهیزات پزشکی نیز در این مدت اضافه شد. مجموعه این اقدامات به معنای افزایش دسترسی به خدمات سلامت بویژه در نقاط محروم است همچنین زایمان طبیعی، رایگان و بالغ بر ۲۰۰۰ اتاق ویژه زایمان طبیعی ساخته شد. ۱۵هزار پزشک متخصص نیز توزیع شد. این اقدامات تنها بخشی از اقدامات انجام شده در قالب طرح تحول است.

هاشمی با اشاره به کنترل هزینه‌های سلامت از ابتدای امسال گفت: البته این موضوع به معنای کاهش خدمات نیست اما اگر وضع فعلی ادامه یابد، ممکن است مجبور شویم به نوعی بسته خدمات را کوچکتر کنیم. به همین دلیل تلاش شد در این مدت از هزینه‌های غیرضرور و گسترش‌های غیرضرور پرهیز کنیم، ۲۵۰ راهنمای بالینی نوشته شد، نظام ارجاع در بخشی از کشور مستقر شد و کنترل نسخ صورت می‌گیرد.

وی ادامه داد: با کمک جامعه پزشکی توانستیم بخشی از خدمات غیرضرور را در قالب لیست انتظار قرار دهیم و آنچه که خدمات زیبایی محسوب می‌شود، از پوشش بیمه حذف شد. همچنین بالغ بر ۲ میلیون همپوشانی بیمه‌ای حذف شد و بیمه‌ها با توجه به اعتباراتی که داشتند، برای خدمات سقف گذاشته‌اند.

هاشمی با بیان اینکه ضمن توجه به کنترل هزینه‌ها در بحث تحریم نیز مشکلات ما شکل جدیدی به خود می‌گیرد، اظهارکرد: در این شرایط روسای دانشگاه‌ها ضمن توجه جدی به کار اصلی خود یعنی «پیشگیری»، باید هزینه‌ها را به نحوی کنترل کنند که مردم آسیب نبینند و بسته خدمت خیلی کوچک نشود و بی‌تردید این موضوع نیازمند حمایت مجلس است. در عین حال باید آماده مقابله با کمبودهای احتمالی ناشی از تحریم باشیم.

نقدینگی؛ مشکل جدی بیمارستان‌ها

وی در ادامه صحبت‌هایش، نقدینگی را مشکل جدی بیمارستان‌ها خواند و گفت: بیمارستان‌ها در طول یک سال گذشته خدماتی را ارائه داده‌اند که هنوز موفق نشده‌اند پول آن را دریافت کنند؛ این در حالیست که ۱۱۰هزار نفر از پرسنل بیمارستان‌ها، حقوق‌شان را از دولت نمی‌گیرند و حقوق آنها از درآمد اختصاصی بیمارستان‌ها تامین می‌شود و این موضوع متفاوت از بحث کارانه‌هاست. بنابراین مدیریت چنین بنگاه اقتصادی، سخت و پیچیده است؛ چرا که وقتی بیمارستان نتواند یک سال پولش را دریافت کند، تمام چرخه اقتصادی بیمارستان بر هم می‌ریزد.

لزوم جلسه با چند دستگاه برای رفع مشکلات فعلی سلامت

وزیر بهداشت با اشاره به درخواست رییس کمیسیون بهداشت مجلس از رییس مجلس مبنی بر برگزاری جلسه ‌ای با حضور رییس سازمان برنامه و بودجه، بانک مرکزی، رییس سازمان تامین اجتماعی، گمرک و وزرای صنعت و بهداشت جهت بررسی مشکلات ارزی و نقدینگی حوزه سلامت اظهارکرد: طبق قانون مصوب مجلس، هر دستگاهی که از بیمارستان‌ها خرید خدمت می‌کند باید طی دو هفته ۶۰ درصد مطالبات و طی سه ماه مابقی آن را بپردازد. در قانون بودجه ۹۷ نیز به صراحت تاکید شده که تامین اجتماعی باید سهمش را به‌موقع بپردازد این درحالیست که ما همچنان در انتظاریم قانون اجرا شود و مطمئنیم جلسه شما با سازمان‌ها و دستگاه‌های مذکور بسیار کمک‌کننده خواهد بود.

قیمت‌گذاری خدمات پزشکی نیز به سازمان حمایت از تولید و مصرف کننده واگذار شود

وی افزود: بنا برقانون مصوب مجلس، قیمت‌گذاری خدمات پزشکی به دولت واگذار شده است این در حالیست که چون دولت خریدار عمده خدمات است و باید از جیب پول بپردازد، هیچ‌گاه قیمت تمام شده را مد نظر قرار نمی‌دهد و این باعث ورشکستگی بیمارستان‌هاست؛ به‌طوری که تراز مالی بسیاری از بیمارستان‌ها منفی شده است. به نظر می‌رسد اگر فرمول سازمان حمایت از تولید و مصرف کننده، صحیح و کارکردش در سایر بخش‌ها مورد پذیرش است، مجلس بخش پزشکی را نیز در اختیار این سازمان قرار دهد.

اگر به داد بخش خصوصی سلامت نرسیم، نابود می‌شود

وی با اشاره به انحصاری بودن خدمات سلامت در دست دولت با وجود ادعای لزوم واگذاری امور به بخش خصوصی، افزود: وقتی قیمت گذاری در دست ماست، کدام بخش خصوصی حاضر است اموالش را به دست مجموعه‌ای دیگر بدهد و اختیاری هم در آن نداشته باشد؟ با تغییرات نرخ ارز اگر به داد بخش خصوصی نرسیم مطمئن باشید که بخش خصوصی نابود خواهد شد و مشکلاتی برای سلامت مردم بوجود می آید. به عنوان مثال دستگاهی پزشکی پیش از این 9 میلیارد خریداری می‌شد و اکنون با این نرخ ارز، قیمت همان دستگاه به 24 میلیارد تومان رسیده است؛ این درحالیست که تعرفه آن نیز در هیات وزیران مشخص می‌شود و امسال دستمزدها نیز رشد صفر درصدی داشتند. بنابراین علاوه بر نقدینگی، قیمت‌گذاری خدمات پزشکی هم یکی از مشکلات فعلی است.

دستور رییس جمهور درباره ارز دارو هنوز عملیاتی نشده

وزیر بهداشت با تاکید بر آنکه بهترین ارز باید در خدمت دارو و تجهیزات پزشکی قرار گیرد، افزود: رییس جمهور چندین نوبت در این زمینه دستور دادند، اما متاسفانه هنوز این موضوع عملیاتی نشده است و فرصت زیادی هم در این زمینه نداریم. خوشبختانه 95 درصد دارو در کشور تولید می‌شود، اما با این وجود مشکل مربوط به تامین مواد اولیه و گردش نقدینگی صنعت داروسازی است.

بیمار در بیمارستان‌ها معطل نماند

وی با اشاره به نزدیک شدن به فصل بودجه نویسی سال 98 و لزوم توجه به بخش سلامت، در عین حال به کنترل هزینه‌ها از سوی روسای بیمارستان‌ها اشاره کرد و گفت: کار خوبی در این زمینه انجام شد و باید ادامه یابد. همچنین روسای دانشگاه‌ها و بیمارستان‌ها باید حواس‌شان به موضوع کمبودها باشد و مراقبت کنیم که عمل یا خدمتی در بیمارستان‌ها متوقف نشود و بیماری معطل نماند. مراقبت کنید که مشکلی برای مردم پیش نیاید.

وزیر بهداشت همچنین در جمع خبرنگاران درباره درصد کنترل هزینه‌ها از سوی روسای بیمارستان‌ها گفت: بعضی از بیمارستان‌ها تا 30 درصد و برخی‌ها حداقل تا 10 درصد صرفه‌جویی داشته‌اند و در همین زمینه 1100 تجربه به ثبت رسیده است. بر همین اساس امروز با حضور دکتر لاریجانی – ریاست مجلس شورای اسلامی، از 3 دانشگاه و 10 بیمارستان برتر قدردانی شد. این اقدامات، اقداماتی است که باید ادامه یابد، اما طبیعتا صرفه‌جویی در حوزه پزشکی سخت‌تر از حوزه‌های دیگر است؛ چرا که خدمات ارایه شده در این بخش با جان انسان‌ها سر و کار دارد.

وی افزود: بخشی از این کنترل هزینه‌ها به خود ما مربوط می‌شود؛ یعنی از سفرها و برگزاری سمینارهای غیرضروری و ... پرهیز شود. در بخش‌های درمانی نیز مثلا داروهایی وجود دارد که مشابه خارجی دارند و تولید داخلی آنها در اولویت قرار گرفته است؛ مگر اینکه اساتید ضرورتی در استفاده از نوع خارجی آن بدانند. همچنین داروهای برند را ممنوع کردیم. اعمال زیبایی که ضرورتی ندارند نیز از پوشش بیمه حذف شد. 250 راهنمای بالینی نیز نوشته شد تا بر مبنای آنها ارایه خدمت صورت گیرد. اقدامات عمرانی نیز در مواردی که خیلی ضرورتی ندارند، با آهنگ کمتری تنظیم شد.

هاشمی همچنین در پاسخ به سوالی درباره پرداخت مطالبات سازمان بیمه سلامت از طریق ارایه اوراق بهادار، گفت: ما نمی‌توانیم به پزشک و پرستار و ...به جای مطالبات‌شان، اوراق بدهیم و مطمئنا این کار باعث می‌شود که دولت بدهکار شود. قرار بود به جای اوراق، پول بدهند و امید داریم که این موضوع بعد از این تکرار نشود و البته مطالبات ما نیز با تاخیر پرداخت نشود و امیدواریم بتوانیم اقتصاد شرکت‌های دارویی و بیمارستان‌ها را به روال منطقی درآوریم. البته لازمه این امر نیز همکاری‌های بیمه‌ها، سازمان برنامه و بودجه و ... است.